Μπέρτραντ Ράσελ

Μπέρτραντ Ράσελ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Bertrand Arthur William Russell (Αγγλικά)
Γέννηση	18  Μαΐου 1872 Trellech
Θάνατος	2  Φεβρουαρίου 1970 Plas Penrhyn ή Penrhyndeudraeth
Αιτία θανάτου	γρίπη
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένο Βασίλειο (από 1927) Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας (έως 1927)
Θρησκεία	αγνωστικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Αγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ Κολέγιο Τρίνιτι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μαθηματικός κοινωνικός κριτικός δοκιμιογράφος λογικολόγος Επιστημολόγος φιλόσοφος της γλώσσας πολιτικός ακτιβιστής μεταφυσικός αναλυτικός φιλόσοφος αυτοβιογράφος διδάσκων πανεπιστημίου συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας φιλόσοφος της επιστήμης πολιτικός ακτιβιστής για την ειρήνη δημοσιογράφος φιλόσοφος συγγραφέας
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ Πανεπιστήμιο του Σικάγου Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου
Αξιοσημείωτο έργο	Proposed Roads to Freedom My Philosophical Development The Problems of Philosophy Introduction to Mathematical Philosophy Power: A New Social Analysis In Praise of Idleness and Other Essays The Principles of Mathematics Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας The Autobiography of Bertrand Russell Marriage and Morals Human Knowledge: Its Scope and Limits Justice in war time Principia Mathematica Human society in ethics and politics Wisdow of the West
Επηρεάστηκε από	Ευκλείδης Τζον Στιούαρτ Μιλ Τζουζέπε Πεάνο Αύγουστος Ντε Μόργκαν Τζορτζ Μπουλ Γκότλομπ Φρέγκε Γκέοργκ Κάντορ Τζορτζ Σανταγιάνα Αλέξιους Μεϊνόνγκ Μπαρούχ Σπινόζα Ερνστ Μαχ Ντέιβιντ Χιουμ Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν Άλφρεντ Νορθ Γουάιτχεντ Τζορτζ Έντουαρντ Μουρ Πέρσι Σέλλεϋ Τζορτζ Στάουτ
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Εργατικό Κόμμα και Φιλελεύθερο Κόμμα
Οικογένεια
Σύζυγος	Alys Pearsall Smith (1894–1921) Dora Russell (1921–1935) Patricia Russell, Countess Russell (1936–1951) Edith Finch Russell (1952–1970)
Τέκνα	Conrad Russell, 5th Earl Russell John Russell, 4th Earl Russell Katharine Tait Lady Harriet Russell
Γονείς	John Russell, Viscount Amberley και Katharine Russell, Viscountess Amberley
Αδέλφια	Frank Russell, 2nd Earl Russell
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	μέλος της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου (1931–1970)
Βραβεύσεις	βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1950) Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας μετάλλιο Καρλ φον Οσιέτσκι βραβείο Καλίνγκα (1957) μετάλλιο Ντε Μόργκαν (1932) βραβείο Συλβέστερ (1934) βραβείο Ιερουσαλήμ (1963) doctor honoris causa from the University of Aix-Marseille (1947) Sonning Prize (1960)
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Μπέρτραντ Άρθουρ Γουίλιαμ Ράσελ (Bertrand Arthur William Russell, 18 Μαΐου 1872 – 2 Φεβρουαρίου 1970) ήταν Βρετανός άθεος φιλόσοφος, μαθηματικός και ειρηνιστής, ο οποίος βραβεύτηκε με το νόμπελ λογοτεχνίας το 1950 για τη συνεισφορά του στον ανθρωπισμό και την ελευθερία της σκέψης. Φυλακίστηκε για τη φιλειρηνική του δράση στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ αντιτάχθηκε στον Χίτλερ, στον ολοκληρωτισμό του Στάλιν, στον πόλεμο του Βιετνάμ και στην εξάπλωση των πυρηνικών όπλων.

Η σκέψη του ήταν λογική και δομημένη και η προσφορά του στις επιστήμες θεωρείται κρίσιμη αφού ασχολήθηκε ενεργά με τη μαθηματική λογική, τη φιλοσοφία των μαθηματικών, την αναλυτική φιλοσοφία, τη γλωσσολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, τη φιλοσοφία της γλώσσας, τη μεταφυσική, τα εφαρμοσμένα μαθηματικά, τη διπλωματία και την κοινωνιολογία.

Αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της επιρροής του στην Εκστρατεία Πυρηνικού Αφοπλισμού, ξεκινώντας από τον ρόλο του στη Κρίση της Κούβας, μέχρι και την ίδρυση της Επιτροπής των 100 σε προχωρημένη ηλικία.

Τα πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στις 18 Μαΐου 1872 στο Τρέλεκ (Trellech) του Μονμαουθσάιρ (Monmouthshire), καταγόμενος από αριστοκρατική οικογένεια. Οι γονείς του, ο Λόρδος και η Λαίδη Άμπερλυ θεωρούταν ριζοσπάστες για την εποχή. Ο παππους του, Lord John Russell ο 1ος, υπήρξε δις πρωθυπουργός της Βικτωρίας, το 1840 και το 1860. Πριν ακόμα ο Μπέρτραντ κλείσει τα 4 του χρόνια, πέθανε η μητέρα του, η αδερφή, και ο πατέρας του. Την ανατροφή του και του αδερφού του Φρανκ, ανέλαβαν οι παππούδες τους, Λόρδος Τζων Ράσσελ και η Κοντέσα Ράσσελ. Η αυστηρή τους παιδεία, βασιζόμενη στον Πρεσβυτεριανισμό, και τα γραπτά του “νονού” του, φιλόσοφου Τζον Στιούαρτ Μιλ, διαδραμάτισαν πρωταρχικό ρόλο στις Ουμανιστικές θεωρείες του Ράσσελ, στην μετέπειτα ζωή του. Ο πρόωρος θάνατος των γονέων, και οι περιορισμοί στο σπίτι, τον οδήγησαν να βρει διέξοδο στα γραπτά, στην ανάγνωση βιβλίων και στην γνωριμία του με τα μαθηματικά, παρόλο που, όπως αναφέρει ο ίδιος στο βιβλίο "Πορτρέτα από μνήμης", δυσκολεύτηκε αρκετά με την Άλγεβρα, μια γνωριμία που ενισχύθηκε και από τη διδασκαλία του μεγαλύτερου αδερφού του, Φρανκ, στις θεωρίες του Ευκλείδη, στα 11 του χρόνια, σε συνδυασμό και με τους εκάστοτε κατ’οίκον εκπαιδευτές του, παρόλο που το νεαρό της ηλικίας δεν του επέτρεπε να απορροφήσει όλη την προσφερόμενη γνώση τους. Με τον J.F. Ewen ήρθε σε επαφή με τις Μη ευκλείδειες γεωμετρίες και τον Μαρξισμός, από τον J. Stuart, μαθητή του Lord Kelvin, (Ουίλιαμ Τόμσον), πήρε τις πρώτες γνώσεις για την αριθμητική λογική. Στα 16, παρακολούθησε για ενάμιση χρόνο μαθήματα προετοιμασίας εξετάσεων υποτροφίας, σε ειδικό κολλέγιο στο Southgate, που τον οδήγησαν σε υποτροφεία στο Trinity College, παρόλο που στην αυτοβιογραφία του θεωρεί αυτό το διάστημα εκτός οικίας, απόσπαση από τις μελέτες.

Στην εφηβεία, άρχισε ήδη να αναθεωρεί τις απόψεις του για τον Χριστιανισμός και στην ενηλικίωση, η προσοχή του στράφηκε προς τον Αθεϊσμό, τον οποίο θα ανέλυε αργότερα σε πολλά έργα και δοκίμια.

Οι πρώτες σπουδές

Ξεκίνησε τις σπουδές, κερδίζοντας υποτροφία στο Κολλέγιο Τρίνιτι Trinity College, Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ το 1890. Στα πρώτα χρόνια, όπως συμπεραίνουν οι ειδικοί και οι σύγχρονοί του, διαβάζοντας το ημερολόγιο του, οι απαιτήσεις του Πανεπιστημίου τον έφτασαν σε σημείο να αντιπαθήσει τα μαθηματικά, παρόλο που ολοκλήρωσε τον κύκλο σπουδών 7ος στην κατάταξη, από τους 106 σπουδαστές. Το ενδιαφέρον του για τα μαθηματικά επανήλθε μέσω της σχέσης που ανέπτυξε με τον καθηγητή φιλοσοφίας James Ward για μια εργασία πάνω στην Επιστημιολογική Μεταγεωμετρία κάτι που ολοκλήρωσε το 1897 στο βιβλίο του An Essay on the Foundations of Geometry. Σε γενικές γραμμές, κατά την φοίτηση του στο Trinity, αμφισβήτησε πολλές φορές την σπουδαιότητα των μαθηματικών, περισσότερο επειδή, από μικρός, απομακρυνόμενος σταδιακά από την Θρησκεία και την Πίστη, ήλπιζε ότι πατώντας σε μαθηματικά μοντέλα θα μπορούσε, με τη χρήση του Σκεπτικισμού, να συμπεράνει σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να φθάσει η ανθρώπινη Γνώση και με ποια βεβαιότητα. Το τελευταίο έτος των σπουδών, επέλεξε τα μαθήματα της Ηθικής, Moral Science. Εμπλούτισε τις μαθηματικές του γνώσεις στα επόμενα έτη, με αποκορύφωμα την συγγραφή του ακόμα αξεπέραστου έργου, Principia Mathematica, το 1910 μέχρι το 1913 σε τρείς τόμους, σε συνεργασία με τον δάσκαλο του, Άλφρεντ Νορθ Γουάιτχεντ, το οποίο συμπεριλάμβανε φιλοσοφικές προεκτάσεις. Στο Trinity γνώρισε και τον μαθητή του, Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, με τον οποίον συνεργάστηκαν αρκετά χρόνια, φιλικά και ακαδημαϊκά, μέχρι την οριστική ρήξη τους.

Αντιπολεμική δράση

• Μπορεί το Μανιφέστο Ράσελ - Αϊνστάιν, μια προειδοποίηση για τους κινδύνους της χρήσης πυρηνικών όπλων και απαίτηση από τις μεγάλες δυνάμεις να πάψουν την κατασκευή τους, το οποίο συντάχθηκε από τον Ράσσελ το 1955 και παρουσιάστηκε στο Pugwash του Καναδάς, το οποίο υπογράφηκε από κορυφαίους επιστήμονες, μεταξύ αυτών και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, λίγες μέρες πριν τον θάνατό του, να είναι το πιο γνωστό αντιπολεμικό εγχείρημα του Ράσσελ αλλά είναι άλλο ένα κομμάτι του γενικότερου παζλ της εναντίωσης του στην κρατική βία και τους πολέμους.
• Στην Κρίση της Κούβας, το 1962, σε ένα επείγον τηλεγράφημα με αποδέκτη τον Πρόεδρο Τζον Φιτζέραλντ Κέννεντυ, ο Ράσελ έγραφε σε αυστηρό τόνο: ‘’Η δράση σας είναι απογοητευτική. Απειλή στην ανθρώπινη επιβίωση. Καμία δικαιολογημένη αιτιολόγηση. Ο πολιτισμένος κόσμος την καταδικάζει. Δεν θα επιτρέψουμε μαζική δολοφονία. Το τελεσίγραφο σημαίνει πόλεμο… Δώστε τέλος σε αυτή την τρέλα.”. Η προεδρία των ΗΠΑ δεν απάντησε στο τηλεγράφημα, κάτι που έπραξε ο ηγέτης της Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, Νικίτα Χρουστσόφ, σε ραδιομετάδοση, αναφέροντας ότι “κάνουν ότι μπορούνε για να αποφύγουν το ξέσπασμα του πολέμου.”.

Δικαστικές διαμάχες και φυλακίσεις

• Αρχής γενομένης από τον Ιούνιο του 1916 και την επιβολή προστίμου 110 pounds για την συγγραφή μπροσούρας άρνησης κατάταξης στο στρατό, την εποχή της επιστράτευσης για τις ανάγκες του Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, και της συνεχιζόμενης άρνησης και απαξίωσης εκ μέρους του της διαδικασίας του υπουργείου πολέμου, καταδικάστηκε σε πεντάμηνη φυλάκιση και φυλακίστηκε τον Φεβρουάριο 1918 με την κατηγορία της δημόσιας υποστήριξης διαπραγματευτικής ειρήνης με τη Γερμανία. Σε επιστολή προς τον αδερφό του, Φρανκ, εκφέρει ως βασικό παράπονο την αδυναμία του να εργαστεί παραγωγικά, υπό τις συνθήκες της φυλακής, παρόλο που ήταν έγκλειστος έγραψε το βιβλίο Εισαγωγή στη μαθηματική φιλοσοφία, το οποίο εκδόθηκε το 1919.

• Το 1940, έχοντας ήδη μετακομίσει στις ΗΠΑ με τη σύζυγό του Πατρίτσια Ράσσελ και τα παιδιά τους, και κατέχοντας διάφορες έδρες στα εκεί πανεπιστήμια, του προσφέρθηκε μια έδρα στο City College of New York, με αντικείμενο τα μαθηματικά, τη λογική και τη μεταφυσική. Εκεί, κατηγορήθηκε από τον Επίσκοπο της Νέας Γιόρκης, William Thomas Manning, ότι τα γραπτά και οι προσεγγίσεις του περί της θρησκείας και το σεξ, αντιβαίνουν τις Χριστιανικές διδαχές στην Αμερικάνικη εκπαίδευση. Ακολούθησε δίκη, με αποτέλεσμα, ο Ράσσελ να μποϊκοταριστεί παντού στις ΗΠΑ, η χρηματοδότησή του να ανασταλεί κι έτσι η οικογένεια, εκείνο το διάστημα, έμεινε χωρίς οικονομικούς πόρους.

• Μετά την αποπομπή του από το City College of New York, η πρώτη πρόταση συνεργασίας ήρθε από τον dr. Albert C. Barnes για θέση εργασίας στο Barnes Foundation, την οποία ο Ράσσελ αποδέχθηκε. Η συνεργασία τους κατέληξε σε δικαστική διαμάχη, όπου ο Μπαρνές κατηγόρησε τον Ράσσελ για κατάχρηση της θέσης του, καθώς υποστήριξε ότι ο φιλόσοφος, κατά την διάρκεια των μαθημάτων, χρησιμοποιούσε ως διδακτέα ύλη κατά δύο τρίτα, τα κείμενα από τα βιβλία που είχε εκδόσει. Ο Ράσσελ κέρδισε αυτή τη δίκη.

• Το 1961, κι ενώ είχε προβλέψει από το 1923 στο βιβλίο “Το Αλφαβητάριο των ατόμων” την ατομική βόμβα, και 16 χρόνια μετά την ιστορική του ομιλία στο House of Lords συνελήφθη στο Λονδίνο, με τη σύζυγο του Edith Finch για καθιστική διαμαρτυρία, υπέρ του πυρηνικού αφοπλισμού. Η συγκεκριμένη Εκστρατεία για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό του πλανήτη, μετρούσε ήδη 3 χρόνια και πλέον πρωτοστατούσε στις διαμαρτυρίες μέσω της Επιτροπής των 100, Committee of 100, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, σχεδόν 90 ετών.

Προσωπική ζωή

Παντρεύτηκε 4 φορές.

• Την Άλυς Πίρσαλ Σμιθ το 1894 μέχρι το 1921
• Την Ντόρα Μπλακ το 1921 μέχρι το 1935
• Την Πατρίσια Σπενς το 1936 μέχρι το 1951
• Την Εντίθ Φίντς το 1952 μέχρι τον θάνατο του.

Έργα: Βιβλία και δοκίμια, έργα που συμμετείχε

• Η Γερμανική Σοσιαλοδημοκρατία, 1896
• Δοκίμιο για τις βάσεις της Γεωμετρίας, 1897
• Η φιλοσοφία του Λάιμπνιτς, 1900
• Οι αρχές των μαθηματικών, 1903
• Φιλοσοφικά δοκίμια, 1910
• Προβλήματα φιλοσοφίας, 1912
• Principia Mathematica, 1910 - 1913 και αναθεώρηση το 1926
• Η γνώση μας για τον εξωτερικό κόσμο, 1914
• Η δικαιοσύνη σε καιρό πολέμου, 1916
• Αρχές κοινωνικής ανοικοδόμησης, 1916
• Πολιτικά ιδεώδη, 1917
• Οι δρόμοι προς την ελευθερία, 1918
• Μυστικισμός και λογική, 1918
• Εισαγωγή στη μαθηματική φιλοσοφία, 1919
• Η πράξη και η θεωρία του Μπολσεβικισμού, 1920
• Η ανάλυση του νου, 1921
• Το πρόβλημα της Κίνας, 1922
• Προοπτικές του βιομηχανικού πολιτισμού, 1923
• Ο Ίκαρος ή το μέλλον της επιστήμης, 1924
• Το αλφαβητάριο των ατόμων, 1925
• Τι πιστεύω, 1925
• Για την εκπαίδευση, 1926
• Γενικές γραμμές της φιλοσοφίας, 1927
• Η ανάλυση της ύλης, 1927
• Σκεπτικιστικά δοκίμια, 1928
• Γάμος και ηθική, 1929
• Η κατάκτηση της ευτυχίας, 1930
• Η φιλοσοφική θεώρηση, 1931
• Η εκπαίδευση και η κοινωνική τάξη, 1932
• Ελευθερία και οργάνωση: 1814-1914, 1934
• Ύμνος στην τεμπελιά, 1935
• Θρησκεία και επιστήμη, 1935
• Ποιός είναι ο δρόμος για την ειρήνη;, 1936
• Τα έγγραφα των Αμπερλέυ, 1937
• Εξουσία, 1938
• Μια έρευνα για τη σημασία και την αλήθεια, 1940
• Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας, 1945
• Ανθρώπινη γνώση: Οι στόχοι και τα όρια της, 1948
• Αυθεντία και άτομο, 1949
• Τα μη δημοφιλή δοκίμια, 1950
• Καινούριες ελπίδες για ένα μεταβαλλόμενο κόσμο, 1951
• Ο αντίκτυπος της επιστήμης στην κοινωνία, 1952
• Το αλφαβητάριο του καλού πολίτη, 1953
• Ο Σατανάς στα περίχωρα, 1953
• Η ανθρώπινη κοινωνία στην ηθική και στην πολιτική, 1954
• Λογική και γνώση, 1956
• Γιατί δεν είμαι Χριστιανός, 1956
• Η κατανόηση της ιστορίας κι άλλα δοκίμια, 1957
• Επιστολές ζωτικής σημασίας του Ράσσελ, του Χρουστσόφ και του Ντάλλες, 1958
• Οτι καλύτερο έδωσε ο Μπέρτραντ Ράσσελ, 1958
• Κοινή λογική και πυρηνικός πόλεμος, 1959
• Η σοφία της Δύσης, 1959
• Η φιλοσοφική μου ανάπτυξη, 1959
• Ο Μπέρτραντ Ράσσελ λέει τις σκέψεις του, 1960
• Γεγονός και φαντασία, 1961
• Έχει μέλλον ο άνθρωπος;, 1961
• Τα βασικά έργα του Μπέρτραντ Ράσσελ, 1961
• Νίκη δίχως όπλα, 1963
• Τα εγκλήματα πολέμου στο Βιετνάμ, 1967
• Τα αρχεία του Μπέρτραντ Ράσσελ, 1967
• Αυτοβιογραφία: 1872-1914, 1967
• Αυτοβιογραφία: 1914-1944, 1968
• Αυτοβιογραφία: 1944-1967, 1969
• Αγαπητέ Μπέρτραντ Ράσσελ, 1969

Εργογραφία στα Ελληνικά

• Η ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας, εκδ. Αρσενίδης
• Στις συμπληγάδες των ιδεών, εκδ. Αρσενίδης, 1963
• Η επιστήμη και ο άνθρωπος, εκδ. Αρσενίδης, 1963
• Έχει μέλλον ο άνθρωπος;, εκδ. Αρσενίδης, 1963
• Η αξία της ελεύθερης σκέψης, εκδ. Αρσενίδης, 1963
• Το μέλλον της ανθρωπότητας, εκδ. Αρσενίδης, 1963
• Μετά τη Γνώση, εκδ. Αρσενίδης, 1963 (συμπεριλαμβάνεται το Γιατί Δεν Είμαι Χριστιανός)
• Το αλφάβητο της Θεωρίας της Σχετικότητας, εκδ. Επιμόρφωση και Κοροντζή. Έκδοση πρωτότυπου 1966.
• Η κατάκτηση της ευτυχίας, εκδ. Επίκουρος, 1975
• Η εκπαίδευση του παιδιού, εκδ. Ζαχαρόπουλος Σ.Ι., 1977
• Εκπαίδευση και κοινωνική τάξη, εκδ. Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.,1980
• Αντιδημοφιλή δοκίμια, εκδ. Ζαχαρόπουλος Σ.Ι., 1980
• Αντιρρήσεις στην Αστρολογία (συμμετοχή), εκδ. Σύναλμα, 1998
• Η θεωρία των τύπων, εκδ. Στάχυ, 2000
• Ισχύς, Μια νέα κοινωνική ανάλυση, εκδ. Ευρασία, 2001
• Κείμενα για τη Θρησκεία, εκδ. Scripta, 2006
• Η φιλοσοφική μου εξέλιξη, εκδ. Αρσενίδης, 2007
• Τα προβλήματα της Φιλοσοφίας, εκδ. Αρσενίδης, 2008

Βιβλιογραφία

• Hook, Sidney, «Bertrand Russell (Ένα πορτραίτο από μνήμης)», μετάφρ. Ζηνοβία Δρακοπούλου. Εποπτεία, 95 (1984), 963-982.